CẨM NANG SỨC KHỎE
Ho khan là gì? Ho khan có nguy hiểm không?
Ho là một phản xạ tự nhiên mang tính phòng vệ của cơ thể để đào thải các tác nhân gây bệnh hoặc sản phẩm của quá trình viêm như đờm, dịch nhầy, hay dị vật,… ra khỏi đường thở. Ngoài ra, ho cũng phản ánh tình trạng bất thường trong một số bệnh của đường hô hấp. Có nhiều dạng ho khác nhau như ho khan, ho khạc đờm, ho máu, ho mủ,…
Bạn nên xem:
- Những căn bệnh phổ biến ở trẻ em trong mùa đông và cách phòng ngừa hiệu quả
- Viêm phế quản ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa
- Chăm sóc người bệnh viêm phế quản đúng cách
- 13 cách trị viêm họng đơn giản tại nhà
Ho khan là gì?
Ho khan là hiện tượng cơn ho không bật được đờm hay dịch đường hô hấp ra khỏi đường thở, nó có nhiều mức độ, có thể ho ít hoặc ho nhiều, đôi khi ho rũ rượi khiến người bệnh rất khó chịu. Việc tìm hiểu căn nguyên của ho khan khó khăn hơn so với các dạng ho khác vì khó lấy đờm làm xét nghiệm để tìm căn nguyên gây bệnh, mà phải dựa vào các chỉ định chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng phổi và một số xét nghiệm máu đặc hiệu trong một số bệnh mà chỉ bác sĩ chuyên gia về hô hấp mới có đủ hiểu biết để chỉ định.
Nguyên nhân dẫn đến ho khan?
Theo các bác sĩ hô hấp, ho khan có thể có nhiều nguyên nhân và gặp trong nhiều bệnh của đường hô hấp. Việc viêm mãn tính đường hô hấp sẽ dẫn đến tình trạng thoái hóa các cấu trúc của phổi, từ đó gây tăng tính nhạy cảm của đường hô hấp với các tác nhân gây bệnh và sự thay đổi của môi trường khiến cho tình trạng ho khan hình thành.
Hiện nay, với sự phát triển của xã hội cùng với sự biến đổi khí hậu toàn cầu khiến môi trường sống bị ô nhiễm, khói bụi, hoặc các thay đổi thất thường của thời tiết (như lạnh, khô,) sẽ dễ dẫn đến tình trạng tăng kích ứng của đường thở gây ho khan.
Ngoài ra, một số công việc cần sử dụng giọng nói nhiều cũng là nguyên nhân dẫn đến viêm thanh quản, nếu không được chăm sóc, giữ gìn thì có thể dẫn tới ho khan. Và ho khan còn hay gặp ở bệnh nhân bị trào ngược dạ dày thực quản.
Ho khan có nguy hiểm không?
Ho khan có thể chỉ là tình trạng bệnh lý bình thường nhưng cũng có thể là dấu hiệu cho biết bạn đang có những căn bệnh nguy hiểm, gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn và gia đình, cần phải can thiệp kịp thời.
Các căn bệnh thường dẫn đến triệu chứng ho khan như:
1. Các bệnh gây viêm đường hô hấp trên hoặc dưới như: Viêm họng, viêm phế quản, viêm phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, các bệnh liên quan đến dị ứng đường thở,… Ho khan thường xuất hiện vào giai đoạn đầu của bệnh, nếu không điều trị kịp thời bệnh có thể tiến triển nặng hơn và chuyển sang ho có đờm, mủ, đôi khi ho ra máu,…
2. Ho gà: Là một loại bệnh truyền nhiễm do trực khuẩn ho gà Bordetella pertussis gây nên. Thời gian ủ bệnh sẽ không có triệu chứng gì và thời gian trung bình từ 9-10 ngày, nhưng cũng có khi từ 6-20 ngày.
- Biểu hiện ban đầu của ho gà giống như bị cảm lạnh, như sốt nhẹ, chảy nước mũi, húng hắng ho,… nên rất dễ gây nhầm lẫn.
- Tới giai đoạn khởi phát sẽ có các cơn ho điển hình như: Ho rũ rượi, thành từng cơn, mỗi cơn từ 15-20 tiếng ho liên tiếp, càng về sau càng yếu và giảm dần. Với trẻ nhỏ, những cơn ho xuất hiện nhiều sẽ làm trẻ yếu dần như ngừng thở do thiếu oxy, mặt tím tái, mặt đỏ, tĩnh mạch cổ nổi, chảy nước mắt nước mũi…
Ho khan cũng có thể là triệu chứng của căn bệnh Ho gà nguy hiểm
3. Hen suyễn: Đây là căn bệnh rất phổ biến và có yếu tố di truyền. Hen suyễn có liên quan đến cơ chế dị ứng của cơ thể: Cơn hen thường khởi phát khi người bệnh tiếp xúc với các dị nguyên, các chất gây kích thích đường thở, hệ hô hấp có thể bị viêm, phù nề và dễ co thắt dẫn đến các triệu chứng như ho khan, khó thở, khò khè,..
4. Lao: Bệnh Lao (TB) do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra, có yếu tố truyền nhiễm, có thể lây lan từ người sang người thông qua không khí. Người khoẻ mạnh nếu vô tình hít phải một trong số những vi khuẩn lao được phát tán vào không khí khi người bị bệnh lao ho, hắt hơi hoặc khạc nhổ, đều sẽ có nguy cơ bị nhiễm bệnh tại phổi. Vi khuẩn gây ra bệnh lao không chỉ tấn công mỗi phổi mà nó có thể thông qua đường máu hoặc hạch bạch huyết đến các bộ phận khác của cơ thể, điển hình như thận, cột sống và não để gây bệnh tại đó. Bệnh lao nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn tới tử vong.
5. Bệnh tim: Thường khi ho, chúng ta sẽ nghĩ đến các bệnh lý về đường hô hấp, nhưng nếu bị ho khan kéo dài mà chưa tìm ra nguyên nhân thì đó có thể là dấu hiệu nghiêm trọng của bệnh suy tim. Do hệ hô hấp và hệ tuần hoàn của cơ thể có liên quan mật thiết với nhau nên khi mắc bệnh suy tim còn gây ứ trệ tuần hoàn tại phổi, dẫn đến tình trạng ho khan kéo dài. Ho kéo dài khiến người bệnh bị mất ngủ, mệt mỏi và khàn tiếng. Khi suy tim, người bệnh thường ho nhiều nhất khi nằm xuống và muốn dễ chịu thì phải ngồi hẳn dậy, bệnh càng nặng thì cơn ho càng dễ xuất hiện.
6. Ung thư phổi: Ho khan kéo dài chính là triệu chứng phổ biến nhất của ung thư phổi giai đoạn sớm. Nếu phát hiện ho dai dẳng mà điều trị bằng các phương pháp thông thường không hiệu quả thì cần đi khám càng sớm càng tốt.
Bạn nên xem:
- Bệnh hen suyễn: Triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa.
- Dấu hiệu nhận biết ung thư phổi giai đoạn đầu.
- Lao phổi và viêm phổi khác nhau như thế nào?
Phòng ngừa và điều trị ho khan như thế nào?
Vì ho khan có thể là dấu hiệu từ những căn bệnh nguy hiểm như trên nhưng lại rất dễ nhầm lẫn sang các căn bệnh thông thường. Vậy nên câu hỏi được đặt ra là làm thế nào để phòng ngừa và cải thiện tình trạng ho khan thông thường, tránh tình trạng ho lâu ngày sẽ gây khó khăn cho việc xác định tình trạng sức khoẻ và bỏ lỡ cơ hội chữa trị của các căn bệnh nguy hiểm có thể xảy ra.
Sau đây ta hãy cùng tìm hiểu một số phương pháp đơn giản mà hiệu quả, ai cũng có thể thực hiện được nhé!
1. Uống đủ nước: Là một cách thức vô cùng đơn giản và hiệu quả. Bạn hãy cố gắng uống thật nhiều nước, ít nhất là 1,5l nước mỗi ngày, việc này sẽ giúp cho niêm mạc sẽ bớt bị khô, giảm đáng kể tình trạng ho khan. Ngoài ra, khi bạn cung cấp đủ lượng nước cho cơ thể sẽ giúp giữ ấm cổ họng và ngăn ngừa được các kích ứng. Ưu tiên uống nước ấm, nóng thay vì uống nước lạnh.
2. Bổ sung lượng vitamin C: Sẽ giúp tăng cường miễn dịch, nâng cao sức đề kháng và chống lại các loại virus thông thường. Bạn có thể cung cấp lượng vitamin C từ các loại rau củ hàng ngày trong các bữa ăn như súp lơ xanh, cà chua,… hay các loại hoa quả giàu vitamin như cam, chanh, dứa,…
3. Sử dụng mật ong tự nhiên: Cũng sẽ là một biện pháp vô cùng hiệu quả đối với việc cải thiện và điều trị ho khan. Trong một vài thử nghiệm y học cho rằng nếu bạn ăn một lượng nhỏ mật ong trước khi đi ngủ có thể giảm thiểu ho và cải thiện giấc ngủ.
4. Dành cho bản thân một khoảng thời gian nghỉ ngơi đầy đủ và phù hợp: Đối với những người ho khan do tác động từ môi trường làm việc gây ra (ví dụ như các ngành nghề yêu cầu bạn phải nói nhiều) thì việc nghỉ ngơi sẽ giúp cho hệ hô hấp của bạn cũng sẽ được nghỉ ngơi, tránh tình trạng gây đau rát, sưng tấy họng do nói quá nhiều.
Một giấc ngủ ngon giúp lấy lại năng lượng, nâng cao miễn dịch
Xem thêm:
