Viêm phế quản ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Viêm phế quản ở trẻ là bệnh thường gặp vào mùa đông và giai đoạn thời tiết chuyển mùa. Với những trẻ dưới 5 tuổi hệ thống miễn dịch còn chưa hoàn thiện là đối tượng dễ mắc bệnh viêm phế quản nhất. Nhận biết được nguyên nhân và các triệu chứng từ khi còn sớm kết hợp với việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp trẻ nhanh khỏi và tránh được các biến chứng nguy hiểm.

Bạn nên xem:

Mặc dù viêm phế quản là bệnh thường gặp ở trẻ em nhưng cha mẹ vẫn hay nhầm lẫn sang các bệnh cảm thông thường nên còn chủ quan, bởi vậy bệnh thường được phát hiện và điều trị khi đã có biểu hiện nặng hoặc tự ý chữa trị không khỏi nên mới phải đưa tới bệnh viện. Qua bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về bệnh viêm phế quản ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng, cách chăm sóc đúng và phòng ngừa sao để giúp trẻ có một sức khoẻ tốt hơn từ những năm tháng đầu đời, tạo đà phát triển về sau cho trẻ.

Viêm phế quản là gì?

Viêm phế quản là bệnh viêm nhiễm đường thở dưới, hay là sưng cuống phổi như nhiều người thường hay gọi, tuy bệnh chưa tấn công vào nhu mô phổi, nhưng khi viêm cuống phổi thì sẽ gây triệu chứng kích thích ho nhiều và nếu không được điều trị tích cực thì có thể lan xuống nhu mô phổi dẫn đến bệnh viêm phổi.

Viêm phế quản có thể gặp ở bất cứ lứa tuổi nào, và vào bất kỳ thời điểm nào nhưng thường gặp nhất ở trẻ em, đặc biệt ở trẻ dưới 1 tuổi, với những trẻ sống ở khu vực đông đúc chiếm tỷ lệ cao hơn. Những trẻ đang mắc một bệnh nhiễm khuẩn khác như cúm, sởi, ho gà… cũng rất dễ bị viêm phế quản. Những trẻ sinh non, còi xương, suy dinh dưỡng, hệ miễn dịch quá yếu nên càng dễ mắc và thường diễn tiến nặng đến viêm phổi. Viêm phế quản ở trẻ em là một bệnh có tỷ lệ mắc và tử vong rất cao, đứng thứ hai sau bệnh tiêu chảy.

Nguyên nhân gây bệnh viêm phế quản ở trẻ

Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh viêm phế quản ở trẻ, nhưng nguyên nhân chính là do virus, sau đó trẻ có thể bị bội nhiễm vi khuẩn. Vi khuẩn hay gặp nhất là phế cầu khuẩn, H. Influenzae rồi đến tụ cầu khuẩn, liên cầu khuẩn…

Thông thường các vi khuẩn gây bội nhiễm thường xuyên tồn tại ở mũi – họng, khi sức đề kháng của cơ thể bị giảm sút thì chúng hoạt động mạnh lên, tăng độc tính và gây bệnh. Chính vì lẽ đó, thời tiết thay đổi đột ngột từ nóng chuyển sang lạnh, môi trường ô nhiễm là những nhân tố thuận lợi cho bệnh phát sinh.

Virus là nguyên nhân chính gây nên bệnh giai đoạn đầu. Thường sau khi trẻ bị viêm đường hô hấp trên (như cảm lạnh, ho, sổ mũi, cúm hay viêm xoang), nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ khiến rối loạn miễn dịch, suy giảm sức đề kháng, lúc này virus có thể lây lan tới hai cuống phổi (bộ phận nối họng và hai lá phổi với nhau) làm cho khí quản sưng phồng, tấy đỏ, tiết dịch nhầy trong phổi, gây kích thích trẻ sẽ ho nhiều và thở mệt do đường thở bị viêm và tiết dịch.

Ngoài virus, vi khuẩn thì các chất gây kích thích phổi như: môi trường ô nhiễm, bụi bẩn, khói thuốc,… chính là nguyên nhân gây ra bệnh viêm phế quản cấp tính. Và nếu trẻ em phải sống trong môi trường ô nhiễm, thường xuyên hít phải khói thuốc lá, khói bụi, khí độc,… thì bệnh viêm phế quản ở trẻ sẽ thường lặp lại và chuyển thành căn bệnh mãn tính.

Sống trong môi trường ô nhiễm, khói bụi, thuốc lá,… là một trong những nguyên nhân gây bệnh viêm phế quản ở trẻ

Triệu chứng của viêm phế quản ở trẻ

Để tránh việc nhầm lẫn sang các bệnh cảm hay viêm đường hô hấp trên, cha mẹ cần theo dõi các triệu chứng sau để nhận biết chính xác viêm phế quản ở trẻ, từ đó có hướng điều trị kịp thời.

1. Giai đoạn đầu: Triệu chứng của bệnh là sổ mũi hay nghẹt mũi, sốt nhẹ, ho khan, hắt hơi…

2. Giai đoạn phát triển của bệnh:

Trẻ sẽ sốt cao hơn, kèm theo triệu chứng thở khò khè hoặc thở bằng miệng.
Trẻ bắt đầu ho nhiều hơn, có cảm giác đau rát cổ họng và xuất hiện đờm đục hoặc có màu vàng hay xanh.
Trẻ có thể bị nôn ói, mệt mỏi, chán ăn hoặc bú kém, đau cơ, đau ngực (đối với trẻ lớn).
Da trẻ tím tái, xanh xao.
Và nặng hơn sẽ có những biểu hiện về thần kinh như nằm li bì, hôn mê và có những cơn co giật.

3. Giai đoạn toàn phát:

Trẻ sẽ có những cơn sốt cao trên 39 đến 40 độ C, không đáp ứng với cách dùng thuốc hạ sốt.
Kèm theo những cơn ho nhiều và kéo dài.
Trẻ thường khó thở, có thể nhận biết những tiếng rít một cách dễ dàng khi trẻ nằm ngủ.

Nếu thấy có các dấu hiệu bất thường ở giai đoạn phát triển của bệnh, cha mẹ cần đưa trẻ đi thăm khám ngay để vừa tránh các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, vừa tránh bị ảnh hưởng quá nhiều đến sức khoẻ và sự phát triển thể chất của trẻ.

Triệu chứng viêm phế quản ở trẻ: Ho, sốt, thở khò khè,…

Cách chăm sóc đúng khi trẻ bị viêm phế quản

Nguyên tắc điều trị căn bệnh này là phải giữ ấm cho trẻ, giúp trẻ làm sạch các đường phế quản, nghĩa là giúp trẻ tống đờm nhớt ra khỏi cuống phổi để trẻ dễ thở hơn. Không nhất thiết phải dùng kháng sinh, chỉ dùng khi có bằng chứng rõ là nhiễm khuẩn và điều này sẽ được bác sĩ đánh giá và chỉ định.

Với trẻ quá nhỏ, phản xạ ho không nhiều hoặc động tác ho yếu, không đủ để tống đờm ra thì sẽ dẫn đến nghẹt đờm, cần phải đưa trẻ đi tập vật lý trị liệu hô hấp hoặc đi hút đờm nhớt. Như vậy, phụ huynh không nên tự ý cho trẻ uống thuốc chống ho khi thấy con mình ho quá nhiều.

Hằng ngày, ngoài việc thực hiện chỉ định của bác sĩ, cha mẹ cần làm thêm các việc sau:

1. Cho trẻ uống nhiều nước ấm mỗi ngày: Để giúp trẻ không bị tắc nghẽn sung huyết. Đối với trẻ còn bú, tích cực cho trẻ bú nhiều cữ hơn để giúp tình trạng được cải thiện.

2. Dọn nhà cửa sạch sẽ, không bụi bẩn, không khói thuốc: Sẽ tránh cho trẻ cảm giác khó chịu, đề phòng viêm nhiễm đường hô hấp.

3. Bổ sung thêm dinh dưỡng: Khi bị viêm phế quản trẻ thường mệt mỏi, chán ăn và mất nước nên cần cho trẻ ăn thức ăn lỏng dễ tiêu, như súp, cháo,… Ngoài ra, cần bổ sung thêm các loại rau có lá xanh đậm, các loại trái cây giàu chất chống oxy hoá như: dâu tây, cà rốt, cam, bưởi,… Không nên ép trẻ ăn, nếu trẻ đòi ăn nữa có nghĩa trẻ bắt đầu hồi phục bệnh.

4. Các loại thực phẩm cần kiêng: Đồ ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, thức ăn ngọt, nhiều đường, nước có gas và các loại đồ ăn thức uống lạnh..

5. Khi trẻ sốt: Nếu trên 38 độ thì có thể cho trẻ uống hạ sốt và giảm đau, liều lượng cần theo chỉ định. Còn nếu sốt nhẹ chỉ cần cho trẻ uống nhiều nước, mặc đồ thoáng mát, không nên ủ kín trẻ hoặc mặc đồ có nhiều chất liệu tổng hợp.

6. Theo dõi: Trong trường hợp trẻ có biểu hiện thở mệt hay thở nhanh, da tím tái hoặc không ăn uống, nôn… cần đưa trẻ tới bệnh viện ngay trước khi quá muộn, vì khi đó trẻ đang gặp nguy hiểm.

Lưu ý:

Ở trẻ sơ sinh, nhất là trẻ sinh non và trẻ dưới 2 tháng tuổi, bệnh thường rất nặng, trong khi triệu chứng lâm sàng lại rất sơ sài, có thể không thấy các biểu hiện bệnh ở phổi. Do vậy, khi thấy trẻ bú kém hoặc bỏ bú, sụt cân, rối loạn tiêu hóa (nôn trớ hoặc tiêu chảy), khó thở, có những cơn ngừng thở, tím tái, sùi bọt mép, cần cho trẻ đi bệnh viện ngay. Thông thường, nếu bệnh được phát hiện sớm và điều trị tích cực thì sau vài ngày trẻ sẽ hết sốt, đỡ khó thở, hết tím tái… rồi khỏi.
Sau khi khỏi bệnh: Trẻ vẫn cần được theo dõi sát và chăm sóc chu đáo (giữ ấm cơ thể, tránh bị lạnh, ưu tiên bồi dưỡng cho trẻ) để tránh tái phát bệnh.

Xem thêm:

Chăm sóc người bệnh viêm phế quản đúng cách

Bổ phế Kiện Phế Vương giúp tăng cường chức năng phổi, hỗ trợ điều trị viêm họng, viêm phế quản, viêm phổi

Cách phòng tránh viêm phế quản ở trẻ em

Bệnh viêm phế quản ở trẻ có thể gây ra những biến chứng cụ thể như viêm phổi, suy hô hấp và bệnh mãn tính,… Chính vì vậy, ngoài việc nắm vững các kiến thức chăm sóc khi trẻ mắc bệnh như đã nói ở trên, cha mẹ cần chủ động phòng bệnh để tránh ảnh hưởng lớn tới sức khoẻ, sự phát triển thể chất của trẻ bằng những biện pháp cụ thể dưới đây:

1. Tiêm phòng: Cần tiêm đầy đủ cho trẻ và đúng lịch theo hướng dẫn của cán bộ y tế.

2. Ăn uống cân bằng, đầy đủ dưỡng chất:

Cho trẻ bú mẹ ngay từ lúc mới sinh và duy trì sữa mẹ đến 2 tuổi. Khi trẻ được 6 tháng, cần cho trẻ ăn bổ sung. Tùy thể trạng từng trẻ, có thể tập cho trẻ ăn dặm từ từ, bắt đầu từ 6 tháng tuổi trở đi, bữa ăn của trẻ phải bao gồm đầy đủ 4 nhóm dinh dưỡng chính: tinh bột, chất đạm, rau xanh- trái cây, dầu thực vật.
Cho trẻ uống đủ nước, tăng cường bổ sung thêm rau xanh, hoa quả và các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày của trẻ.
Bên cạnh đó, cha mẹ nên bổ sung cho con các vi khoáng chất thiết yếu như Kẽm, Lysine, Crom, Selen, Vitamin B1, … để đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng ở trẻ. Việc bổ sung các vitamin thiết yếu này còn giúp hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng hơn. Điều quan trọng nhất là việc cải thiện triệu chứng cho bé thường phải diễn ra trong thời gian dài và không nên lạm dụng hoặc tự ý bổ sung các loại vitamin tổng hợp… Thay vào đó, cha mẹ có thể bổ sung cho con qua các thực phẩm tự nhiên, đặc biệt là các thực phẩm có chứa các chất dinh dưỡng quý mà cơ thể không thể tự tổng hợp được giống như trong yến sào, …

Bạn nên xem:

Tác Dụng Của Yến Chưng Với Trẻ Em Không Phải Ai Cũng Biết

Trẻ Em Ăn Tổ Yến Có Bị Dậy Thì Sớm Không?

Tổ Yến Có Tác Dụng Gì Cho Mẹ Và Thai Nhi?

Hướng Dẫn Sử Dụng Yến Sào Cho Trẻ Suy Dinh Dưỡng

Yến Sào Giúp Tăng Sức Đề Kháng: Đúng Hay Sai?

3. Vệ sinh sạch sẽ:

Vệ sinh cơ thể cho trẻ, đặc biệt là các khu vực tai, mũi, họng cho trẻ hàng ngày.
Luôn giữ tay, chân bé và cả người trực tiếp chăm sóc bé luôn được sạch sẽ.
Tạo môi trường sống thoáng mát, sạch sẽ, nhất là phòng ngủ của trẻ cần thông thoáng, có không khí trong lành.
Không nên trải thảm ở phòng trẻ.
Thường xuyên giặt chăn, gối dành cho trẻ, sau đó phơi nắng thật khô nhằm ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc.

4. Hạn chế tiếp xúc với người bệnh: Hạn chế cho bé ra ngoài nơi công cộng vào thời điểm giao mùa hay tiếp xúc với người có triệu chứng ho, sổ mũi; trẻ ra đường phải được đeo khẩu trang kỹ lưỡng, khi về nhà cần vệ sinh tay chân sạch sẽ.

5. Tránh các tác nhân gây dị ứng: Khói thuốc, bụi bẩn, khí độc, …. Thậm chí, nhiều trẻ sơ sinh đã có tiền sử dị ứng với lông chó, mèo cũng có nguy cơ mắc chứng viêm phế quản ở trẻ sơ sinh khi chơi với thú nhồi bông. Vì vậy, cần cách ly trẻ khỏi môi trường ô nhiễm, hoá chất, …và tránh để trẻ tiếp xúc quá gần với chó, mèo…

6. Mặc quần áo thích hợp cho trẻ: Thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông, khi thời tiết giao mùa chuyển nóng hoặc lạnh đột ngột cần thường xuyên thay quần áo phù hợp, không để trẻ bị lạnh hay ra nhiều mồ hôi.

Trên đây là toàn bộ chia sẻ về nội dung “Viêm phế quản ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa”, Yến sào Quang Minh hy vọng bài viết đã cung cấp thông tin hữu ích cho quý vị. Kính chúc quý vị và gia đình luôn thật mạnh khoẻ, bình an và may mắn!

Tổ yến chưng sẵn – Yến Sào Quang Minh

Tổ yến chưng sẵn Quang Minh là thành phẩm từ tổ yến tự nhiên 100% kết hợp các vị thảo dược như đông trùng hạ thảo, táo đỏ, kỷ tử, long nhãn hoặc các vitamin A, D, DHA… chế biến theo quy trình chiết rót tự động, đặc biệt dây chuyền chưng hấp Tổ Yến Quang Minh sử dụng buồng áp suất tiệt trùng đảm bảo giữ được nguyên vẹn dưỡng chất trong các tổ yến và bảo quản hũ yến được tới 24 tháng mà không cần sử dụng bất kỳ chất bảo quản nào. Dòng sản phẩm này chỉ cần mở nắp là có thể sử dụng được ngay mà không cần phải chưng yến lại như những loại sản phẩm yến nguyên tổ.

YẾN CHƯNG SẴN THƠM NGON BỔ DƯỠNG, GIAO HÀNG TOÀN QUỐC